Schiedamse kinderen op stap

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden kinderen uitgezonden naar pleeggezinnen in andere delen van Nederland om bombardementen en honger te ontvluchten. Over de Schiedamse kinderuitzendingen was nog weinig bekend. In dit oral history-project zijn personen geïnterviewd die in de oorlog als kind vanuit Schiedam zijn uitgezonden naar andere delen van Nederland om daar aan te sterken.

In het begin van de oorlog werden de uitzendingen georganiseerd door de lagere scholen met medewerking van de schoolartsen. In de Hongerwinter zijn vanaf januari 1945 door het plaatselijke Inter Kerkelijk Bureau (IKB) ruim 600 kinderen uitgezonden. Zij werden voor korte of langere tijd ondergebracht bij een gastgezin in de provincie waar zij de oorlog even achter zich konden laten. Vooral in de Hongerwinter werden veel kinderen getroffen door ondervoeding en ziekte. Degenen die voor dit project zijn geselecteerd, zijn als kind niet allemaal via het IKB of het Nationale Comité Kinderuitzending (Schiedam) uitgezonden. In de winter van 1944/45 werden ook veel kinderen op initiatief van de ouders uitgezonden.

In dit project is vooral geprobeerd om na te gaan welke rol religie heeft gespeeld bij de kinderuitzending, vooral in die gevallen waarin de godsdienst van het gastgezin niet hetzelfde was als die van het pleegkind. Ondubbelzinnige conclusies aangaande de rol van de godsdienst kunnen op grond van de interviews evenwel niet worden getrokken. Het IKB vond het van belang dat de verhouding der religies van de Schiedamse bevolking dezelfde was als die van de transporten. Uit de vraaggesprekken (2009) komt echter naar voren dat de geïnterviewden de indruk hebben dat godsdienst er tijdens de uitzendingen niet toe deed.