In de eerste plaats u zei net dat u tachtig bent dus u bent in 1929 geboren?

Ja, ja.

En ook in Jelsum geboren?

Ja, ja op dezelfde boerderij.

Op dezelfde boerderij waar u heeft

Ja, ja.

Tot wanneer heeft u daar gewoond?

Tot 59 dus dertig jaar

en de familie nog langer of zijn die toen?

Nee toen is mijn vader naar dit huis gegaan, toen is hij opgehouden met boeren.

Ik had eerst ook boer zullen worden.

Ik heb eerst tot mijn 25ste in de boerderij gewerkt en daarna geleerd voor onderwijzer en

wat aktes erbij enzovoort, maar tot mijn dertigste was ik dus eigenlijk wel thuis, hoewel ik

de laatste paar jaar was ik onderwijzer in Grou, maar in de weekenden was ik gewoon thuis.

Ja precies, dus dat was nog in de boerderij waar Dirk Oosterbrug nu woont?

Ja, ja.

En wat was u gezinssituatie, had u nog broers of zussen?

Ik had een zuster die was drie jaar ouder dan ik.

Oke, dus u was de jongste?

Ja, ja, ja.

Ik interview mensen die Duitsers in huis hebben gehad, ingekwartierd hebben gehad,

maar u heeft ook een Joods meisje in huis gehad, ondergedoken, in dezelfde periode.

Dus dat maakt het heel interessant en ook wel spannend. In ieder geval een bijzonder verhaal.

Zij, Edith van Hessen, heeft er ook een boek over geschreven, ‘Het Verhaal van

Edith’, heb ik ook gelezen dus daar zal ik soms misschien ook wel naar verwijzen.

Heeft u het ook gelezen zelf?

Ik heb het niet gelezen nee, ik weet eigenlijk niet waarom niet.

Zou u het nog willen lezen?

Nee, ik heb het trouwens ook niet.

Ik denk dat Edith er maar een paar uitgegeven heeft of heeft laten uitgeven, want ik heb er geen.

Oke. Maar zou u daar geïnteresseerd in zijn?

Ja ik zou het wel graag even lezen.

Ja dan zal ik, ik moet haar nog bellen, ik heb haar nog zelf

niet persoonlijk gesproken, maar misschien doe ik dat nog.

Nou dat kan ik ook wel doen, ik kan haar wel eens aan

haar vestje trekken en zeggen: waarom heb ik geen boek

Ja want dat zou natuurlijk toch wel iets zijn ja het is toch

het verhaal van ook haar onderduik en hoe ze dat heeft beleefd.

Nou goed, maar ik heb het wel gelezen, het was nou een heel

indrukwekkend verhaal, wat natuurlijk vanuit haar is geschreven.

Mijn geboortedatum is 24 mei 1919 en ik ben geboren in Emst, gemeente Epe op de Veluwe.

Dichtbij Apeldoorn toch?

Dichtbij Apeldoorn, ja, ja.

Maar u bent voornamelijk in Apeldoorn opgegroeid toch?

Ja, ja vanaf mijn zesde jaar ben ik daar gaan wonen en tot, tot na de oorlog eigenlijk. Tussentijds nog naar Amsterdam geweest, waar ik een baan had, weer naar huis teruggekomen eind van de oorlog, tegen het eind van de oorlog. En toen ben ik daar gebleven tot na de oorlog, toen ben ik weer naar Amsterdam gegaan.

Ja, ja en de eerste paar jaar, dus voor uw zesde woonde u in Emst.

Tot mijn zesde, ja, ja.

En uw familie had een verbandfabriek of een?

Mijn grootvader had dat heette toen nog, of later Koninklijke Fabriek van Verbandstoffen.

één deel van de fabriek was gevestigd in Emst, daar ben ik dus geboren, en een ander gedeelte in Amsterdam op de Weesperzijde, ja ja.

En werkte uw vader ook in dat bedrijf?

Ja, die was directeur van Emst, toen mijn grootvader nog leefde, zijn vader dus en het hele bedrijf was eigenlijk van mijn grootvader.

En bestaat het nog steeds, het bedrijf?

öhlens meer in.

Oke.

Die waren op op een gegeven moment . Ja.

En en wat was de gezinssituatie? Had u nog broers en zussen?

len in het bedrijf, ja.

Oke, en was uw broer, die was jonger toch?

Ja, die was twee jaar jonger, ja ja ja.

Eventjes van vanaf het begin, wanneer bent u geboren?

’29.

En u bent in Nederland geboren?

In Rotterdam.

Oke, en toen bent u, bent u toen?

naar gewoond, toen heeft ‘ie uitgekeken waar hij zich weer zou vestigen, want hij was dus huid- en geslachtsziekten, geslachtsziekten was dus de oorzaak waarom hij bij de marine dus speciaal dat specialisme daarvoor opgeleid mocht worden.

Ja, want hij was daar arts voor.

Wat zeg je?

Hij was daar arts voor, om dat...

’38 geloof ik weer het huis uit gegaan. En ik heb mijn hele jeugd dus in Tilburg doorgebracht, ik ben begonnen op de openbare lagere school, de enige openbare lagere school in het verder Rooms-katholieke Tilburg.

ik ben in ’54 afgestudeerd, dus ik heb zeven jaar erover gedaan. Ik was in die tijd ook werkend bij het Nederlands Economisch Instituut voor halve dagen, dan kon ik wat bijverdienen.

nsioneerd.

Maar mijn vrouw vraagt zich altijd af: wanneer word je nu eens echt gepensioneerd?

u heeft het nog druk genoeg.

r en dan kon je dus zeggen: iemand die nu 44 jaar was, die kon dan op zijn 54e nog gepensioneerd worden, dus die kon blijven werken.

n’. Toen werd een verzoek aan Staatsmijnen gedaan om de regering te helpen, want ja, die mijn kon niet 1,2,3 dicht, dat was niet sociaal dus toen ben ik dus bij die Domaniale Mijn betrokken geraakt.

ade aan de bovengrond, zogenaamde mijnschade. Daar worden de huizen dus beschadigd.

één meneer, ik weet niet of jullie iets weten van Rolduc, dat is dus een prachtig oude abdij, daarnaast is een hoeve, hele grote hoeve, en de eigenaar van die hoeve dat was een procedure-geile man.

He, die dus alsmaar procedures wilde, dus die vond dat hij voor zijn hoeve 4,5 miljoen vergoeding voor mijnschade moest krijgen en ik vond vier ton voldoende.

Dat is een groot verschil.

Ja, want u bent in maart geboren. U bent opgegroeid in Bergeijk. Wat was de gezinssamenstelling?

Dan beginnen we

Ik antwoord gewoon de vragen he.

Ja, Ja, dan beginnen we gewoon nog een keer met wanneer u geboren bent.

29-3 in 1927, geboren in Bergeijk.

Dus u was 14 toen de oorlog begon. Ik vroeg, wat was de gezinssituatie?

Ouders, en negen kinderen hadden we.

Negen kinderen.

Dat was toen nog compleet toen de oorlog uitbrak maar dat veranderde wel heel snel.

Want broer één na de oudste is overleden in 42.

In ’43 is er een broer gevlucht voor de Duitsers, en

mijn oudste broer moest naar Duitsland voor zijn werk.

Dus drie broers. En de broer die was overleden, had dat met de oorlog te maken?

Nee, die had een hersenvliesontsteking.

En de broer die naar Duitsland moest om te werken...?

Dat was verplicht he, die moesten naar Oberhausen, naar een

slotenfabriek en die moesten daar werken voor de Duitsers.

En hoe lang heeft hij daar gezeten?

Hij heeft daar toch wel ruim een jaar gezeten. En toen zou hij naar huis komen voor die begrafenis.

Van uw andere broer?

Makkelijke vraag, wat was uw geboortejaar?

Ik ben geboren op 30 september 1928.

Aha, dus dan bent u nu...

Ik ben bijna 81

En u bent ook geboren in Jelsum?

Nee, ik ben geboren in Cornjum, dat is één dorpje verderop, dat

is hier maar, nou zeg maar nog geen twee kilometer vandaan.

En bent u daar ook opgegroeid?

Daar heb ik gewoond tot even kijken, tot begin, tot mei 1932, dus

tweeëneenhalf jaar ongeveer en toen zijn we verhuisd naar Jelsum.

Niet waar, niet op deze boerderij maar op de boerderij aan de andere kant van de

weg en daar hebben we gewoond, of heeft de familie gewoond moet ik zeggen, tot 1983.

Zo, dus dat was een hele tijd.

Dat was een hele tijd maar toen is mijn hele familie, mijn ouders, mijn jongste broer

die er nu nog woont en uiteindelijk ik ook zijn we naar deze boerderij verhuisd.

Oh ja, ja, wat was de gezinssituatie? Want u had een broer.

Ik had één oudere broer die ruim een jaar ouder was dan ik ben en dan een broer die in

1932 geboren is, een broer die in 1941 geboren is en een broer die in ’44 geboren is.

Dat is een groot leeftijdsverschil.

Ja heel groot verschil, heel groot verschil.

En toen wij in Utrecht woonden, toen liep ik met mijn zoontje te wandelen, langs de

Varsity, langs de boothuis van het Utrechts Studenten Corps, en daar hoorde ik een herrie.

En toen zag ik al die jongens met al die kale koppen.

Want mijn verloofde had destijds ook een kaal hoofd, toen die bij het Studenten Corps was.

Maar ik hoorde die jongens en dan moesten ze langs een ladder naar beneden glijden.

En de ouderejaars die stonden dan te roepen en niet zo van die fraaie woorden natuurlijk.

En ik werd gewoon teruggeworpen naar de oorlogsverhalen van mijn vader. Mütze auf, Mütze ab.

Als ze in in het appèl moesten staan.

En dat vond ik zo te vergelijken met wat het Studenten Corps met z’n foetussen deed.

Ik kan dat gevoel nog oproepen van: barbaren zijn jullie.

Mijn man heeft ook de ontgroening meegemaakt en toen is hij gestopt.

Hij is gewoon student geworden.

Ja, ik heb daar geen goed woord voor over.

Belachelijk!

Om iemand te vernederen, om hem straks tot de society toe te laten.

Een rare kronkel.

Maar ja, ze zullen wel denken: die oude dame zit dat te vertellen.

Maar die die associaties roep je dan op hè.

Als je zo’n stel kerels daar tekeer hoort gaan.

En ik kon ze nauwelijks zien, want er was een schutting omheen.

Nou ik wil beginnen eigenlijk met even een soort van algemene schets, u bent in 1929 geboren.

Ja

In Schoonhoven...

Ja

...opgegroeid

Ja

Wat was de gezinssituatie?

Nou we waren met drie meisjes.

En was u de..?

Ik was de middelste.

U was de middelste.

Ja

En...

En mijn oudste zuster is overleden al. De jongste, mijn jongste zus woont in Canada.

En scheelde u veel met uw zussen?

’28. Nee, van ’27 en ik was van ’29. Mei ’27 en ik van maart ’29. Met mijn jongste zusje was van 1 mei ’30, dus dat was weer minder.

Ja

Dus dat zat dichter op elkaar.

Niet heel veel verschil.

Maar dat was heel erg gezellig.